Patiënten hebben toegang tot een breed aanbod aan medische informatie op internet en zijn ze gewend geraakt aan digitale diensten. Aan zorginstellingen de uitdaging om te voldoen aan deze verwachtingen op het gebied van digitale dienstverlening.
Daarnaast staat de zorgsector, door onder andere bevolkingsgroei en vergrijzing, wereldwijd onder druk om meer zorg te leveren zonder dat de begroting meegroeit. Hiervoor moet de zorg beter en efficiënter worden ingericht. Technologie en een transformatie naar een data-gedreven aanpak worden gezien als oplossing voor deze uitdaging. Door optimaal gebruik te maken van de middelen en technologieën die het digitale tijdperk te bieden heeft, kun je beter aansluiten op verwachtingen en de zorg efficiënter inrichten.
In dit artikel lees je:
- Wat is digitale transformatie?
- Digitale transformatie in de zorg strategie
- Cultuurverandering
- Digitale transformatie in de zorg voorbeeld
Als patiënt wil je weten waar je aan toe bent. Om de juiste diagnose te stellen, volgt het ene na het andere onderzoek. En zelfs dan is het nog niet altijd zeker of de juiste diagnose is gesteld. Big Data biedt uitkomst. Wereldwijd beschikken we over veel informatie rondom ziektebeelden, wetenschappelijk onderzoek en behandelingen. Als je deze informatie koppelt aan de kennis en informatie over de gezondheid van een specifieke patiënt, kan het optimale behandeltraject voor een specifieke patiënt in een specifieke situatie makkelijker vastgesteld worden. Op deze manier stel je de patiënt centraal en voeg je meerwaarde toe aan de verleende zorg. En dat is precies waar digitale transformatie omdraait.
Wat is digitale transformatie?
De zorg maakt zijn eigen digitale transformatie door. Na de komst van elektronische patiëntendossiers (epd’s) is de focus verschoven naar het gebruik van technologieën die invloed hebben op elke stap binnen de patiënt reis. Met als uiteindelijk doel het behandeltraject optimaliseren om de gemiddelde duur van een ziekenhuisopname omlaag te brengen en het welzijn van patiënten te verbeteren.
Digitale transformatie draait om het creëren van een wendbare en toekomstbestendige organisatie, waarbij de eindgebruiker – patiënt én medewerker – centraal staat. Je voegt meerwaarde toe aan patiëntcontact, patiëntbeleving en patiënt binding om de zorg te verbeteren. Dit is een continu proces van business innovatie, sociale innovatie en technologische innovatie. Technologie en digitalisering zijn slechts een onderdeel van het proces en niet een doel op zich.
Digitale transformatie is niet hetzelfde als digitaliseren. Digitaliseren draait om het digitaal beschikbaar maken van bijvoorbeeld (papieren) patiëntgegevens en bedrijfsprocessen. Deze digitale opslag van informatie maakt het mogelijk om verbanden te leggen, patiënt data te verrijken en informatie te vergelijken. Door gebruik te maken van deze digitale mogelijkheden kunnen zorgverleners en artsen zich volledig richten op de patiënt en data inzetten om behandelingen te verbeteren. Je kunt digitalisering daarom zien als onderdeel van digitale transformatie.
Digitale transformatie in de zorg gaat over een fundamentele verandering in de organisatie waardoor de patiënt 100% centraal wordt gesteld. Bij Netvlies zien wij deze verandering als volgt:
- een continu proces om met de inzet van digitale middelen de bedrijfsvoering doorlopend te innoveren;
- op basis van trends en ontwikkelingen die haalbaar, wenselijk en rendabel zijn;
- om zo aan te sluiten op de patiënt reis van morgen, een betere versie van zichzelf te worden en relevant te zijn en blijven voor de omgeving.
Dit wordt vormgegeven door een digitale strategie en visie en mogelijk gemaakt door mensen en technologie. Business innovatie, sociale innovatie en technologische innovatie vormen het fundament van een duurzame verandering. Enkel nieuwe technologieën uitproberen is niet voldoende. De huidige werkwijzen, processen, bedrijfsvoering en het ICT-landschap moeten op de schop.
Digitale transformatie in de zorg draait om het creëren van een wendbare en toekomstbestendige organisatie, waarbij de eindgebruiker – patiënt én medewerker – centraal staat. Het is een continu proces dat invloed heeft op elke stap binnen de patiënt reis en het behandeltraject optimaliseert.
Meer weten? Lees ons uitgebreide stuk over digitale transformatie.
Digitale transformatie in de zorg strategie
Een heldere visie en aanpak zijn essentieel voor een digitale transformatie in de zorg. Start vanuit de business strategie door het invullen van modellen als BHAG, Ashridge model of het Business Model Canvas. Breng je business model met daarbij de toekomstvisie en patiënt reis van morgen in kaart. Welke relevante trends en ontwikkelingen hebben invloed op de zorg? Waar liggen nog kansen? Welke onvervulde behoeften zijn er? Hoe kun je het patiënten makkelijker maken om in contact te komen met de organisatie?
Bedenk vervolgens hoe je dit kunt inzetten om het behandeltraject en/of de patiënt reis te optimaliseren. Valideer je plannen bij medewerkers en stakeholders (interne validatie) en patiënten (externe validatie). Toets je plannen vooraf, want de digitale transformatie moet meerwaarde creëren voor de eindgebruiker en levensvatbaar en technisch haalbaar zijn. De nieuwe inzichten die je hieruit haalt, gebruik je om je plannen aan te scherpen. Hiermee is het strategische startpunt vastgesteld.
Cultuurverandering
De menselijke factor is misschien wel het belangrijkste onderdeel van digitale transformatie. Voor een volledige – en succesvolle – digitale transformatie is een cultuurverandering nodig. Mensen moeten anders gaan werken en denken. Daarom is leiderschap, een heldere visie en strategie en voldoende ruimte voor sociale innovatie nodig. Alleen op deze manier kun je een duurzame gedragsverandering op elk niveau binnen de organisatie realiseren.
Betrek medewerkers en patiënten intensief. Bedenk innovaties door middel van co-creatie met interne specialisten en patiënten en toets deze altijd en zoveel mogelijk bij de doelgroep. Daarnaast is het belangrijk om het hoe, wat en waarom op een voor elke medewerker begrijpelijke manier uit te leggen.
In traditionele organisaties bestaat de interne communicatie voornamelijk uit topdown zenden. Voor een succesvolle transformatie is een open dialoog noodzakelijk. Betrek de juiste mensen – bijvoorbeeld een dwarsdoorsnede van de organisatie – bij – belangrijke – beslissingen en krijg meer inzichten en voorzie mogelijke valkuilen tijdig.
Tegelijkertijd geef je medewerkers een stem en creëer je eensgezindheid en eigenaarschap. Deze medewerkers worden ambassadeurs die jouw nieuwe strategie (het waarom) begrijpen en dit uitdragen naar collega’s. Het wordt een olievlek die zich langzaam verspreidt in de organisatie. Dit zorgt voor bewustwording en dat iedereen het gemeenschappelijke doel snapt.
Digitale transformatie in de zorg voorbeeld
Door het hele ecosysteem van de zorgsector te betrekken bij het optimaliseren van het zorgtraject ontstaat een geoptimaliseerd zorgtraject. Denk hierbij aan een veelzijdig platform dat de zorg optimaliseert en voorziet in de behoeften van de patiënt. Door communicatie met de patiënt buiten het ziekenhuis mogelijk te maken met snel reagerende medewerkers, geautomatiseerde afspraak herinneringen, video diagnoses en het op afstand bewaken en volgen van de gezondheid van de patiënt.
Reinier van Arkel Groep levert gespecialiseerde zorg en diensten op het terrein van de geestelijke gezondheidszorg en daaraan gerelateerde zorgvormen. Samen met een stuurgroep – bestaande uit afgevaardigden van de hele organisatie én vertegenwoordigers van de familie- en cliëntenraad – mochten we een online strategie ontwikkelen die leidend is bij de strategische online bedrijfsvoering. Dit leverde niet alleen goede input op voor de strategie, maar zorgde ook voor een breed draagvlak voor de nieuwe strategie.
Op basis van het strategische kader is een webapplicatie ontwikkeld die projectmanagement, documentatie, takenlijstjes, huishoudelijke regels en werkafspraken centraal ontsluit. De webapplicatie omvat een dashboard dat informatie uit andere systemen toegankelijk maakt, document management ondersteunt en medewerkers zelf taken en uren laat bijhouden. De webapplicatie bevordert de samenwerking, faciliteert informatie- en kennisdeling, verbetert interne processen en zorgt voor tijdsbesparing.
>> Lees meer over de online bedrijfsvoering van Reinier van Arkel Groep of bekijk meer voorbeelden van digitale transformatie.