Toen ik 3,5 jaar geleden de keuze maakte om van Breda naar Girona (Spanje) te verhuizen stond ik voor de grote vraag: is het te doen om lange periodes op afstand te werken? Nu 3,5 jaar en een corona pandemie verder kan ik die vraag beantwoorden met een dikke “JA”. Ik kan niet zeggen dat het allemaal van een leien dakje ging, maar ik heb de afgelopen jaren mijn draai op afstand goed gevonden. Sterker nog: ik denk dat werken op afstand voor mij op sommige vlakken zelfs beter werkt dan werken op kantoor.
De afgelopen maanden hebben we in Nederland noodgedwongen kennis gemaakt met werken op afstand. Het is een roerige periode die veel aanpassingsvermogen vraagt. In dit blog probeer ik antwoord te geven op 3 vragen over werken op afstand en deel ik mijn persoonlijke ervaring. Ik hoop vooral dat mijn ervaringen je meer context geven bij wat het betekent om voor een lange periode op afstand te werken, hoe je een fijne werkomgeving creëert en welke kansen en mogelijkheden dit biedt voor de manier waarop we in de toekomst kunnen samenwerken.
Hoe zorg je voor een duidelijke grens tussen werk en privé?
Waarschijnlijk hebben veel thuiswerkers zichzelf de afgelopen maanden deze vraag gesteld. Voor mij zorgt een werkplek buitenshuis voor een gezonde balans en duidelijke grens tussen werk en privé. Het fijne aan werken op kantoor is dat je aan het einde van de dag de deur achter je dicht doet en onderweg naar huis even alle werk-perikelen kan laten bezinken. De eerste maanden in Spanje werkte ik vanaf de keukentafel, de bank en soms zelfs vanaf het terras. Ik merkte al snel dat werk en privé te veel door elkaar heen gingen lopen en dat was niet goed voor mijn eigen gemoedsrust en humeur. In mijn hoofd was ik de hele dag overal een beetje mee bezig: de boodschappen, een e-mail van een klant, de lekkende kraan, het voorbereiden van een presentatie etc.
Na een tijdje ging ik me te veel verheugen op een ritje naar de supermarkt om maar even in een andere omgeving te zijn. Als je de hele week thuis werkt én leeft, wordt je wereld al snel erg klein. Dat heb je de afgelopen maanden wellicht ook meegemaakt. Daarom heb ik een flexplek gezocht in een kantoor in de buurt. De fysieke scheiding tussen mijn privé-omgeving en werkomgeving zorgt dat ik mijn werk los kan laten als ik thuis ben en andersom. Daarnaast is het fijn om andere mensen om mij heen te hebben en even op een andere plek te zijn.
Hoe blijf je productief?
Om heel eerlijk te zijn is dit een vraag die mij de afgelopen jaren vaak onzeker heeft gemaakt. Ik had even nodig om de 9 tot 5 mentaliteit los te laten en flexibel met mijn tijd om te gaan. Toen dat eenmaal lukte, merkte ik dat ik beter in mijn vel zat en misschien wel productiever werd dan voorheen. Op kantoor had ik een mentaal ‘vangnet’ dat ervoor zorgde dat ik mij niet snel te druk maakte over mijn productiviteit. Tussen 9 en 17 uur deed ik mijn werk, sprak ik met collega’s, ging ik van het ene naar het andere overleg en stapte ik regelmatig in de auto om op klantbezoek te gaan. Na zo’n drukke dag vroeg ik me nooit af ‘of ik wel productief genoeg was’. Toen ik ging werken op afstand zag mijn dag er compleet anders uit en ontstond akelig veel rust en tijd. Ik kan veel geconcentreerder werken dan op kantoor. Ik heb niet alleen meer tijd over, maar ook minder tijd nodig om werk af te ronden. Op afstand werken zorgt dus voor meer tijd. De keerzijde is dat ik de spontane ontspanningsmomenten die ik op kantoor vaak had niet meer heb. Als je alleen bent, ben je sneller geneigd om de hele dag, zonder onderbreking, door te werken. Dat kun je prima een of twee dagen volhouden, maar na een tijdje raak je uitgeblust. Ik merkte dat het om productief te blijven belangrijk is om energie goed te doseren. Het is niet goed voor je lichaam en geest om 8 uur non-stop te werken en het maakt je uiteindelijk minder productief. Het is daarom erg belangrijk om flexibel met je tijd om te gaan, regelmatig pauzes te nemen en voldoende te sporten. Ik ga vaak buiten de deur lunchen (wat hier ontzettend lekker en betaalbaar is), loop graag een rondje met de hond en ga regelmatig tussendoor een eindje hardlopen. Even iets anders doen doet wonderen: moeilijke problemen zijn een stuk minder moeilijk na een half uurtje in de buitenlucht.
Kortom, ik denk dat mijn productiviteit niet minder is geworden. Misschien zelfs wel beter. Bovendien is het risico niet zo zeer dat je te weinig doet, maar eerder dat je te lang onafgebroken achter je scherm zit. Pas je werkdag aan aan je nieuwe omgeving en creëer voldoende rust en beweging om te voorkomen je uitgeblust raakt.
Hoe onderhoud je contact met klanten en collega’s?
Vóór corona kosten het wat meer moeite om op afstand te werken, vooral met nieuwe klanten. Eigenlijk deden we dat alleen als onze klant zelf al op afstand werkte. Zo niet, dan plande we af en toe een ‘echte’ afspraak, stapte we in de auto, op de fiets of in trein en gingen we bij elkaar op de koffie. Met de nodige files en vertragingen tot gevolg. Nu vrijwel iedereen noodgedwongen op afstand werkt, heeft iedereen dit thuiswerken eigen gemaakt, met alle digitale tools die hierbij helpen. Dit nieuwe normaal maakte mijn leven een stuk makkelijker. Opeens werkte iedereen thuis en ging iedereen ervan uit dat elk overleg een video call zou zijn. Natuurlijk lever je iets in als al het contact digitaal verloopt, maar het biedt ook nieuwe voordelen. 
In de eerste plaats bespaar je enorm veel reistijd en files. Die tijd kun je opeens beter besteden. Stel dat je de reistijd die je normaal kwijt bent voor een afspraak, zou besteden aan sporten of wandelen? Wat zou dat met de kwaliteit van je afspraak doen? Zonder reistijd is het ook veel makkelijker om een overleg te plannen. Ik merk dat ik daardoor ook regelmatiger een korter overleg plan met klanten en collega’s, waardoor de betrokkenheid juist groter wordt. De grens tussen het bureau en de klant wordt kleiner. Klanten zitten korter op de bal en maken meer deel uit van het team. Kortom: de manier waarop we contact hebben met elkaar is veranderd, maar het wordt er niet per se slechter van.
Hoe ziet de toekomst eruit?
Als ik nu terugkijk, ben ik blij dat ik de keuze heb gemaakt om naar Spanje te verhuizen en op afstand te werken. Natuurlijk was het niet altijd makkelijk en koste het tijd om te wennen aan een nieuwe manier van werken, zowel voor mij als voor mijn collega’s. Maar deze manier van werken maakt het voor mij mogelijk om te werken én wonen waar ik wil. Dat is heel veel waard. Als ik naar de toekomst kijk denk ik dat werken op afstand voor ons allemaal meer rust, vrijheid, tijd en een gezonder leven kan opleveren. Het leuke aan werken op afstand is dat het ons losmaakt van onze fysieke locatie en nieuwe deuren opent waarvan we niet eens wisten dat die er waren. Wil je meer weten over werken op afstand? Heb je een prangend vraagstuk waar jij of jouw collega’s tegenaan lopen? Ik vertel je graag alles over mijn ervaringen en denk graag met je mee. Neem vrijblijvend contact met me op via [email protected] en ik help je op weg!