Formulier aantekeningen

Wat hebben teams nodig om echt Agile samen te werken?

In steeds meer organisaties wordt er Agile gewerkt en worden projecten volgens de Scrum methodiek aangepakt. Een logische stap voor organisaties, omdat wendbaarheid een belangrijke factor is in deze tijd van snelle veranderingen. Professionals werken multidisciplinair samen, ieder vanuit eigen invalshoeken en visies, om gezamenlijk tot een eindproduct te komen dat waarde aan de klant levert. In deze werkwijze, zie ik vaak vakspecialisten samenwerken met een onbegrensde betrokkenheid. De liefde en passie voor het vak resulteren vaak in het nastreven van perfectie. Deze aanstekelijke passie raakt me altijd enorm, maar tegelijkertijd stel ik mezelf de vraag: Hoe vertaalt dat perfectionisme zich in klantvoordelen? Verloopt de samenwerking bijvoorbeeld soepeler? Blijft iedereen beter binnen budget en planning? Lopen projecten efficiënter? Verbetert het eindresultaat? Kortom: worden projecten en klantrelaties er beter van, of zorgen ze er juist voor dat projecten stroperig verlopen en de samenwerking hier een remmende factor in is? Mijn ervaring is dat deze klantvoordelen zich enkel voor kunnen doen, wanneer men met elkaar de dialoog kan en durft te voeren over elkaars mening, perceptie en het tot stand komen daarvan. Daarnaast dient perfectionisme in de juiste banen te worden geleid, zodat professionals meer in hun kracht komen te staan. Ik vertel je graag hoe we dat bij Netvlies aanpakken, waar ik (als Arbeids- en Organisatiepsycholoog) teams en individuen begeleid aan de hand van ontwikkeltrajecten, traineeships en coaching. Mijn ervaring is dat de uitkomst positief is, op voorwaarde dat deze passie wordt gedeeld, waardoor professionals elkaar inspireren en versterken, en er dus ruimte is voor goede samenwerking. Bij Netvlies gaan we samen op zoek naar nieuwe werkwijzen binnen projecten, zodat ingesleten manieren van werken plaatsmaken voor eigenaarschap, creativiteit en initiatief. Centraal daarbij staan het versterken van het team en de band met de klant. Tijdens groepssessies bespreken we in elkaar grijpende thema’s binnen de huidige werkwijze. Een belangrijk thema dat hierbij aan bod kwam was ‘kwaliteit’. Ook bij Netvlies werken professionals met liefde voor het vak die vanuit de drang naar ontwikkeling, creatieve uitdaging en een verbeterd resultaat niets liever willen dan het creëren van een perfect eindproduct. De beoogde kwaliteit binnen projecten en dat van het eindproduct is hierdoor echter vaak subjectief van aard en gebaseerd op ieders specialistische (hoge) lat. De perceptie van kwaliteit kan dan ook zorgen voor uiteenlopende ideeën binnen teams en in de samenwerking met de klant. Het combineren van verschillende ideeën en beelden ten aanzien van het proces en eindproduct, kan een hoge mate van creativiteit en innovatie in teams losmaken.

"Teamkwaliteit eigenschap creativiteit initiatief"

Echter, kwaliteit gebaseerd op perfectie kan ook een keerzijde hebben. Wanneer ieder vanuit eigen overtuigingen blindvaart op zijn eigen perceptie van kwaliteit, ontstaan onuitgesproken verwachtingen.. Daar waar verwachtingen niet vervuld worden, ontstaan teleurstellingen. En als kwaliteitsverwachtingen niet concreet gemaakt worden, zullen deze teleurstellingen zich opstapelen richting irritaties, frustraties en mogelijk zelfs conflicten.

De oplossing lijkt misschien voor de hand liggend. In de gezondheidszorg hanteert men bijvoorbeeld normen, richtlijnen en protocollen: duidelijke afspraken over werkwijzen en kwaliteit, zonder dat daar discussie over ontstaat. Of organisaties worden Agile ingericht waarbij men teveel vasthoudt aan systemen en theorieën. Probleem opgelost! De keerzijde is echter dat een standaardisatie van werkwijzen een negatieve invloed heeft op eigenaarschap, creativiteit en het nemen van initiatief. De vrijheid in het handelen wordt immers ontnomen en elke stap dient verantwoord te worden. En dát is bijna een garantie voor een verlies van betrokkenheid en daarmee van de innovatieve creativiteit van professionals zoals die van Netvlies.

We zullen dus op zoek moeten gaan naar de gulden middenweg….

Verschil in de perceptie van kwaliteit kan een enorme kracht zijn binnen teams, mits men hierover in dialoog gaat. Dit lijkt zo simpel, maar je wilt niet weten hoe vaak dit niet (goed) gebeurt. Het bespreken van elkaars perceptie en overtuigingen ten aanzien van het project en het op te leveren product, zal de lucht klaren zonder de creativiteit te drukken. Het maken van duidelijke afspraken en hierop reflecteren is essentieel in dit proces. Intervisies, (deel)projectevaluaties en andere groepsgesprekken zijn middelen om begrip, openheid en overeenstemming te bereiken en te behouden. De contouren van het eindproduct en de aanpak worden hierdoor helder, maar over de concrete invulling kan nog flink gestreden worden!! Het in dialoog gaan met elkaar over processen en het samenwerken hierin, is daarom standaard onderdeel geworden van de werkwijze bij Netvlies. Hierdoor wordt er meer ruimte gecreëerd in het team voor het bedenken van nieuwe ideeën en het verwezenlijken hiervan.

"Delen van percepties"

Wat het verschil is bij Netvlies met andere organisaties waar ook gereflecteerd en vergaderd wordt? Voor veel mensen is het moeilijk, eng of te confronterend om écht met elkaar in dialoog te gaan. In veel organisaties merk je dat men bekwaam is in het vak, maar het te confronterend vinden om het erover te hebben wat echt belangrijk is binnen de samenwerking. Naast het delen van overtuigingen over het eindproduct, is het van belang dat er gezamenlijk gereflecteerd wordt op ieders toegevoegde waarde aan de samenwerking. Wat is jouw rol in het geheel? Waar zitten je remmingen? Wat heb je van jezelf en je team nodig om meer in je kracht te staan? Deze vragen raken de essentie en zorgen voor echte agility (wendbaarheid) bij de mens en een flow in de samenwerking. En wat zijn dan de klantvoordelen van deze werkwijze bij Netvlies? Men is nog beter in staat de klantwens te vertalen naar een creatief eindproduct, projecten lopen efficiënter en projectteams zijn wendbaar en in staat zich constant aan te passen.